Yaz Akşamlarında Gezegen Gözlemi

Jüpiter (Sol tarafta)  ve Mars (Sağ üstte)  EarthSky tarafından

Yaz geldi, havalar güzel ve gökyüzü açık. Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn'ü fark ettiniz mi gökyüzünde? Yaz aylarında akşam belli saatlerde Venüs'ü, gece boyu Jüpiter'i, Mars ve Satürn gezegenlerini görebilirsiniz. Bunun için doğru yöne doğru zamanda bakmak gerek. 

Venüs Gözlemi 

Üstteki görsel 10 Haziran 2018 saat 20.50 İstanbul'da Batı ufkunu göstermektedir. Genel olarak Türkiye'de görüntü küçük değişiklikler ile bu şekildedir. Venüs Güneş'e yakın bir gezegen olduğu için gökyüzünde görünür hareketi Güneş ile yakındır. Bu sebeple Venüs çoğunlukla Güneş ile birlikte gökyüzünde olur ve gündüz Güneş ışığından ötürü Venüs'ü göremeyiz. Ancak, Venüs gezegeni akşam Güneş'ten daha sonra battığında veya Sabah Güneş doğmadan önce doğduğunda bu gezegeni gözleme şansımız doğar. Bu sıralar Venüs Güneş'ten biraz daha geç battığından batı yönünnde gözleme şansımız var. Venüs Güneş'ten aldığı ışığı yüksek oranda yansıtır ve bu sebeple oldukça parlaktır. Gökyüzünde Ay ve Güneş'ten sonraki en parlak gökcismi Venüs'tür. 

Jüpiter Gözlemi 

Üstteki görüntü 10 Haziram 21.00 Eskişehir Güneydoğu yönünü göstermektedir.

Jüpiter dış güneş sistemi gezegeni olduğundan oldukça uzak ve büyük bir yörüngeye sahip. Bu sebeple Yer'den bakıldığında Jüpiter'in gözlem süresi oldukça uzundur ve yaz boyu gözlemlenebilir. Jüpiter gözleminde en keyif kısmı eğer gözlemi bir teleskop ile yapıyorsak gezegenin uydularını da görebilme şansımız. 

Galileo o basit teleskobunu Jüpiter'e çevirdiğinde gezegenin yanında küçük noktalar gördü ve belli bir periyotla gezegenin etrafında dolandığıı fark etti. Galileo'nun bu gözlemi o dönem için oldukça önemliydi, çünkü her şeyin Yer'in etrafında dönmediğini bir başka şekilde görmüş olduk. Evrenin merkezinde olduğumuz görüşüne karşı önemli bir sonuçtur. 

Jüpiter ve dört doğal uydusu teleskop görünümü

Jüpiter'in en belirgin 4 uydusu ya da özel isimleri ile Galileo uyduları küçük bir teleskop ile bile görünebilir. Bazen uydulardan bir kaçı gezegenin arkasında kalabilir bizim konumumuza göre. 

Satürn ve Mars Gözlemi 

Üstteki görüntü Ağrı konumu için Stellarium'dan alınmış, saat 01.00 için Güneydoğu yönünü göstermektedir.

Satürn ve Mars yaz aylarının başlarında özellikle Mayıs sonrası ve Haziran ortalarına kadar geç saatlerde doğuyor. Ama her geçen gün daha erken doğduğundan doğuş saatleri yazın ortası ve sonuna doğru iyice erken saatlere geriliyor. Örneğin temmuz ayında saat 21.00'da Satürn'ü görmek mümkün. Tabi doğuştan yaklaşık 30-40 dakika kadar süre geçmesi gerekiyor sağlıklı bir gözlem için. Ufkumuzu kapatan binalar, yapılar, ağaçlıklardan ötürü gezegenin ufuktan biraz yükselmesi gerekmektedir. 

Doğu - Güney / Doğu - Batı Ufku 27 Temmuz 2018 - 21.13 

Gözlem Notları

Öncelikle gözlem için en önemli özelliklerden birisinin yapay ışığının az olmasıdır. Ne kadar az şehir ışığı o kadar zengin bir gökyüzü. Gökyüzünü teleskop ile gözlemek zorunda değilsiniz. Hatta başlangıç olarak çıplak gözle, geniş bakış ile gökyüzünü tanımak daha verimli olacaktır. Bilinçli olarak farklı farklı şehirlerden görüntüler verdim. Üstteki görseller en fazla yarım saat kadar fark edecek kadar tüm Türkiye için geçerlidir.